Inventarisatie diergeneesmiddelen gebruik in de biologische varkenshouderij

Summary

In de biologische veehouderij wordt getracht dierziekten zoveel mogelijk te voorkomen door de selectie van dieren met een hoge natuurlijke weerstand, het geven van gezonde voeding en het zorgdragen voor een optimaal leefklimaat waardoor het natuurlijke gedrag van de dieren zoveel mogelijk tot uiting kan komen. Indien een dier toch ziek wordt gaat de voorkeur uit naar een behandeling met een alternatieve geneeswijze zoals homeopathie, mits aangetoond is dat deze middelen ook effectief zijn voor de betreffende aandoening. Van veel van deze alternatieven is de werkzaamheid echter nog niet bewezen. De doelstelling van dit onderzoek was het inventariseren van het gebruik van reguliere diergeneesmiddelen en alternatieve middelen in de biologische varkenshouderij in Nederland. Hiertoe werden 37 varkenshouders tijdens een bedrijfsbezoek geënquêteerd. Participerende bedrijven moesten minimaal 10 zeugen of 60 vleesvarkens hebben en in 2002 als biologisch bedrijf bij SKAL gecertificeerd zijn. Van de bezochte varkensbedrijven hielden er 7 alleen zeugen, 12 alleen vleesvarkens en 18 bedrijven hadden zeugen en vleesvarkens. Hoewel de controlerende instantie SKAL een deugdelijke administratie van de bedrijfsvoering vereist bleken 3 bedrijven geen registratie van ziekte toe te passen. Registratie van het gebruik van reguliere diergeneesmiddelen en alternatieve middelen vond wel plaats op elk bedrijf, waarbij net als voor de ziekteregistratie diverse methodes werden toegepast. Hoewel bijna alle bedrijven ontwormden kwamen op meerdere bedrijven long of maagdarm wormen voor. Daarnaast kwamen baarmoederontsteking, gewrichtsontsteking, hersenvliesontsteking, longontsteking, uierontsteking en E. Coli/ speendiarree op meerdere bedrijven voor, waarschijnlijk net als in de reguliere varkenshouderij. Ziekten en aandoeningen werden preventief en curatief bestreden met behulp van in totaal 103 verschillende middelen. Van de gebruikte middelen waren verreweg de meeste reguliere diergeneesmiddelen, voornamelijk antibiotica en antiparasitaire middelen. Er werden 11 homeopathische middelen en 25 andere alternatieve middelen gebruikt op respectievelijk 3 en 15 bedrijven. Er is dus geen sprake van een wijdverspreid gebruik van alternatieve middelen. Dit hangt waarschijnlijk samen met het feit dat van alternatieve geneesmiddelen niet is aangetoond dat ze effectief zijn bij diverse ziekten bij het varken en het niet adequaat behandelen van zieke dieren ten koste van het welzijn van het dier.